TADEUSZ WOJNARSKI - SZTUKA UŻYTKOWA

Teatr marionetek (ok. 1955 - 1965)

       Autor: Tadeusz Wojnarski jun.

Rodzinne zdjęcie na plaży w Zarauz, 1954, gdzie w centrum parafialnym odbywały się przedstawienia.

Zapowiedź przedstawienia 17 maja 1958 r. w Centralnym Instytucie Kultury Religijnej w Madrycie w ramach wystawy obrazów.

Spektakl marionetkowy w kręgu rodzinnym 1955 u babci Zofii Zawadyńskiej. Tadeusz junior i Teresa Wojnarscy z zachwytem przyglądają się tajemniczym ruchom lalek.

Aby powiększyć dochody rodziny, mój Ojciec rozpoczął około 1955 roku przedstawieniami teatru marionetkowego, jeszcze będąc w Hiszpanii. Ojciec i matka prowadzili lalki i dawali im głos na żywo.

Z tą małą sceną jechali po Hiszpanii. Pamiętam trochę te podróże i występy, zwłaszcza w kurortach, takich jak Zarauz w północno-zachodniej Hiszpanii (Kraj Basków). Malował także obrazy olejem i tuszem. Pomimo pewnego sukcesu dochód ten również nie wystarczał na życie.

W pierwszych latach pobytu w Szwajcarii, oprócz pracy w Migrosie, kontynuował działalność teatru marionetkowego. Po 1960 roku kupił dla dźwięków magnetofon lampowy Grundig. Moja nauczycielka skrzypiec, Paula Grilz zagrała mu na taśmie lot trzmiela Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Utwór ten stanowił oprawę muzyczną humorystycznego przerywnika do jego baśni „Księżniczka i żebrak1 (link do zdjęć z przedstawienia około 1962 roku).

Ale finansowo ta praca tak samo w Szwajcarii nie była opłacalna i mój ojciec zrezygnował. Sześć figurek zachowało się, ale obecnie nie można nimi grać i wymagają odrestaurowania.

Niezwykłe lalki marionetki

Niezwykłe tych figurek jest to, że nie porusza się nimi od góry, jak tradycyjne lalki, ale od dołu. To pewnie wynalazek mojego ojca. Za pomocą dźwigni i nici nylonowych ukrytych pod ubraniem – niewidoczne dla widzów – w tajemniczy sposób porusza ramionami, nogami głową i tułowiem. Bardziej złożone ruchy ramion wykonywane są za pomocą czterech nitek przymocowanych do jednego pierścienia. Sama lalka stoi na drewnianej listwie, maksymalnie niewidocznej przez ubranie. Efekt jest zaskakujący. Powstaje iluzja, że postacie same się poruszają. Mój ojciec robił głowy i całą mechanikę, a mama szyła ubrania. Całość składała się ze sceny podobnej do sceny teatru kukiełkowego, ale troszkę większy. Za sceną miał wbudowany stół, na którym postacie stały lub były przenoszone. W ten sposób na scenie pojawiło się więcej niż dwie postacie. Całość obejmowała oczywiście scenę przypominającą scenę teatru kukiełkowego jak Puncha i Judy , tyle że troszkę większą. Za sceną znajdował się wbudowany stół, na którym stały lub były przesuwane lalki. Oznaczało to, że na scenie mogło występować więcej niż dwie lalki.

Około 1965 roku mój Ojciec jeszcze stworzył duże lalki, mierzące około 1 metra wysokości. Nie było już jednak żadnych spektaklów. Lalki są dziś u mojej siostry Teresy i nie mam dostępu aby zrobić zdjęcia.

1Mój ojciec pewnie sam napisał tę bajkę. Nie jest podobna ani do „The Princess and the Beggar“ Anne Sibley O’Brien, ani do „The Prince and the Beggar Maid“ Waltera Howarda ani do „The Prince and the Pauper“ Marka Twaina.

Rodzaj marionetki Punch. Prowadził jako moderator występy.

 
W archiwum rodzinnym znajduje się 5 innych lalek. Wkrótce zostaną tu wystawione.
W archiwum rodzinnym znajduje się 5 innych lalek. Wkrótce zostaną tu wystawione.
W archiwum rodzinnym znajduje się 5 innych lalek. Wkrótce zostaną tu wystawione.
W archiwum rodzinnym znajduje się 5 innych lalek. Wkrótce zostaną tu wystawione.
W archiwum rodzinnym znajduje się 5 innych lalek. Wkrótce zostaną tu wystawione.
Tadeusz Wojnarski
Heidenbüelstrassse 19
CH-8352 Räterschen (Elsau) 
Schweiz – Szwajcarja – Switzerland
Tel: 0041 52 363 13 09
Mobile: 0041 78 403 86 36
E-mail: wtadeusz(at)bluewin.ch

Wszystkie prawa zastrzeżone dla  – Alle Rechte vorbehalten für – All rights reserved by:

Tadeusz Wojnarski 2020-2025

Webdesign:   S P E C T A R 
Odpowiedyialność – Verantwortung – Responsibility:
Tadeusz Wojnarski (jun.)

Tadeusz Wojnarski
Heidenbüelstrassse 19
CH-8352 Räterschen (Elsau) 
Schweiz – Szwajcarja – Switzerland
Tel: 0041 52 363 13 09
Mobile: 0041 78 403 86 36
E-mail: wtadeusz(at)bluewin.ch

Wszystkie prawa zastrzeżone dla Tadeusz Wojnarski 2020-2021 – All rights reserved by Tadeusz Wojnarski 2020-2021

Webdesign:   S P E C T A R 
Odpowiedyialność – Verantwortung – Responsibility:
Tadeusz Wojnarski (jun.)